रामबहादुर थापा,
बागलुङ, १७ असोज। ढोरपाटन शिकार आरक्षमा शिकार खुला भएको छ। राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण विभागका अनुसार यस याममा सात नाउर र पाँच झारलको शिकार गरिने छ।
विभागले अघिल्लो महिना शिकारका लागि पेशेवर शिकारी अनुज्ञापत्र प्राप्त कम्पनीबाट सिलबन्दी दरभाउपत्र आह्वान गरेको थियो। दश नाउर र छ झारलको कोटा रहे पनि शिकारको माग कम आएको विभागले जनाएको छ। शिकार कम्पनीबीच विद्युतीय बोलपत्रमा प्रतिस्पर्धा नभएपछि यसपालि राजस्व दर पनि घटेको छ।
शिकार कम्पनीले एउटा नाउर शिकारको रु एक लाख ९० हजार राजश्व तिरेको व्यवस्थापन शाखाका सहायक व्यवस्थापक अधिकृत सन्तोष भगतले जानकारी दिए। झारल शिकारको राजस्व त्योभन्दा अझै कम छ।
‘यस याममा शिकारको माग कम आयो, प्रतिस्पर्धा नहुँदा राजस्व दर पनि घट्यो’, उनले भने। अघिल्लो शिकार याम (फागुन–वैशाख)मा एउटा नाउर शिकारको राजस्व १३ लाख ५१ हजार रूपैयाँ र झारल शिकारको १३ लाख ५० हजार रूपैयाँ राजस्व पुगेको थियो।
शिकारको माग बढी हुँदा राजस्वको दर पनि बढ्ने र माग घट्दा राजस्व घट्ने हुन्छ। हरेक शिकार याममा राजस्वको दर घटबढ हुने गरेको विभागले जनाएको छ।
गत वर्षको यही शिकार याम (असोज–मङ्सिर)मा पनि नाउर शिकारको राजस्व १२ लाख पाँच हजार रूपैयाँ र झारलको नौ लाख २० हजार रूपैयाँ थियो। यस यामका लागि बोलपत्र प्रक्रियाबाट छानिएका शिकार कम्पनीले पेशेवर विदेशी शिकारीलाई आरक्षमा पठाउने तयारी गरेका छन्।
आरक्ष कार्यालयका निमित्त प्रमुख संरक्षण अधिकृत सरस्वती सापकोटाले दुई सातापछि पहिलो शिकार टोली ढोरपाटन आउने बताइन्। ‘मङ्सिरको अन्तिमसम्ममै शिकार खुला रहन्छ,’ उनले भनिन्। शिकार कम्पनी ट्रयाक एण्ड ट्रेल्स, नेपाल वाइल्ड लाइफ सफारिज, नेपाल वाइल्ड लाइफ एडभन्चर, हिमालयन अउटफिटर, हिमालयन सफारिजल र ग्लोबल सफारिजले ढोरपाटनमा शिकार खेलाउँदै आएका छन्।
बोलपत्रबाट छानिएका कम्पनीले अनुमति पाएअनुसार नाउर र झारलको शिकार गराउने गरेका छन्। व्यवस्थित शिकारका लागि आरक्षभित्र छ ‘ब्लग’ तोकिएको छ। यहाँ फागुने, बार्से, सेङ, दोगाडी, घुस्तुङ र सुनदह ब्लग छ। शिकारीले रोजेको ठाउँमा कम्पनीले शिकार गराउने गर्छन्। शिकारका लागि रुस, अमेरिका, क्यानाडा, नर्वे, जर्मनीलगायत देशबाट तालिमप्राप्त शिकारी ढोरपाटन आउने गरेका छन्।
सौखिन र खर्चिला विदेशी शिकारीको रोजाइमा ढोरपाटन पर्ने गरेको छ। एउटै शिकारीले ३० लाखदेखि ३५ लाख रूपैयाँसम्म शिकारमा खर्चने गरेको बताइन्छ। शिकारी हेलिकप्टरबाट आरक्षमा पुग्ने गर्छन्।
शिकारी, आरक्ष कार्यालय तथा कम्पनीका प्रतिनिधि, भरिया र पथप्रदर्शकसहितको टोलीले १५ दिन आरक्षमा बिताउँछन्। ढोरपाटनमा वर्षेनि असोज–मङ्सिर र फागुन–वैशाख गरी दुई याममा शिकार खुला गर्ने गरिएको छ। साहसिक यात्रा र रोमाञ्चक शिकार अनुभवको लागि ढोरपाटन विदेशी नागरिकको रोजाइमा पर्छ। वि.संं. २०३९ मा स्थापना भएको शिकार आरक्ष देशकै एकमात्र वैधानिक शिकार गन्तव्य हो।
एक हजार ३२५ वर्ग किमिमा फैलिएको आरक्ष बागलुङ, म्याग्दी र रुकुमको पहाडी र हिमाली भू–भागमा अवस्थित छ। विभागले वर्षमा २० नाउर र ११ झारलको शिकार कोटा छुट्टयाउने गरेको आरक्ष कार्यालयले जनाएको छ। – रासस